Parallelproces en rol van de schoolleider

Leerkrachten hebben een voorbeeldrol naar kinderen, de schoolleider heeft een voorbeeldrol naar leerkrachten. Deze pagina gaat in op dit parallelproces en de rol van de schoolleider.

Betrokken leerkracht als voorbeeld voor kinderen

Leerkrachten hebben een belangrijke taak in het vertonen van voorbeeldgedrag. Uit onderzoek van Assor, Kaplan en Roth (2002) blijkt dat het gedrag van leerkrachten van invloed is op de betrokkenheid van kinderen. Een betrokken leerkracht is daarmee een voorwaarde voor betrokken kinderen. Ook de motivatie van de leerkracht, de mate waarin de leerkracht structuur biedt en de relatie die de leerkracht heeft met het kind vergroten de betrokkenheid en motivatie van kinderen (onder andere Delfos, 2014; Hattie, 2009; Pameijer, Beukering, & De Lange, 2009; Stevens, 1997; Verbeeck, Van den Hurk, & Van Loon, 2013). Daarnaast heeft de mindset van leerkrachten en het bewust inzetten van een op groei gerichte mindset invloed op de ontwikkeling van kinderen (De Kraker-Pauw, Van Wesel, Krabbendam, & Van Atteveldt, 2017; Rheinberg, 1983, 2001).

Leerkrachtvaardigheden

Meer verantwoordelijkheid en eigenaarschap bij kinderen vraagt veel van leerkrachten. Te denken valt aan vaardigheden zoals gesprekken voeren, feedback geven, meer begeleiden en coachen in plaats van sturen en zelfreflectie. Ook de stap van traditionele 10-minutengesprekken waarin veelal de leerkracht aan het woord is en er sprake is van eenzijdige informatieoverdracht naar een vorm van kindgestuurde gesprekken met ouder en kind kan als groot ervaren worden.

Eigenaarschap van leerkrachten en team

Werken met leergesprekken vraagt ook van leerkrachten en teams dat ze eigenaar zijn van hun werk, verantwoordelijkheid nemen, weten waar ze voor staan en een kritische, lerende en reflectieve houding hebben. Dit betekent dat een team continu met elkaar zoekt naar wat werkt en wat beter kan. Het vraagt om samenwerking binnen het team, kwetsbaarheid tonen, met en van elkaar leren en delen, samen oefenen en elkaar trainen.

De kracht is dat je steeds met dubbele lagen werkt. Dus datgene wat je met de kinderen doet, dat doe je zelf ook. Dus de manier waarop je kinderen ‘aan’ zet, zo doe je dat met elkaar ook. Je behandelt de kinderen zoals je zelf ook leert.

leerkracht basisschool in Amsterdam

Eigenaarschap van schoolleider

De schoolleider heeft een cruciale rol als leider van en voorbeeld voor leerkrachten. Zoals een leerkracht gesprekken voert met kinderen, zo voert de schoolleider gesprekken met leerkrachten. Deze voorbeeldrol geldt ook voor de relatie, schoolleiders dienen te investeren in goed personeelsbeleid. Als een leerkracht gehoord wordt, vertrouwen heeft in en van de schoolleider versterkt dit zijn pedagogische relatie met kinderen (Roubos, 2016). Het is van belang dat de schoolleider grenzen aangeeft en voorbeeldgedrag vertoont, zowel naar team, ouders als kinderen. Daarnaast is het de taak van schoolleiders kindgesprekken goed te faciliteren. Neem in het jaarrooster een planning op van alle kindgesprekken, spreek met elkaar af en leg vast hoe en waar de gesprekken plaatsvinden en, indien noodzakelijk, hoe de vervanging geregeld wordt.

Of het nu om leerlingen, leraren, schoolleiders, bestuurders of de hele organisatie gaat: leren en ontwikkelen kan niet zonder je eigenaar te voelen, je continu te willen verbeteren en van anderen te leren (Mulders & Knol, 2015)